Uit huidig onderzoek van het CBS (Centraal Bureau Statistieken) blijkt dat de helft van de Nederlandse jonge vrouwen slachtoffer is van seksueel overschrijdend gedrag (2022). Richard van Asdonck, van sportcentrum van Asdonck uit Breukelen,  gaf op Internationale Vrouwendag veiligheidstrainingen aan vrouwen met als thema zelfverdediging.

In 2022 gaf 12,5 procent van de Nederlanders vanaf 16 jaar aan in het afgelopen jaar seksueel grensoverschrijdend gedrag te hebben meegemaakt. Dat zijn 1,8 miljoen mensen. Het gaat om seksuele intimidatie zowel online en fysiek. Soms gaat het om geweld. 52 procent van de jonge vrouwen was naar eigen zeggen afgelopen jaar slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag, blijkt uit onderzoek van het CBS en het WODC (Wetenschappelijk Onderzoek-en Documentatiecentrum).

Op Internationale Vrouwendag (8 maart) gaf Richard van Asdonck (67) van sportcentrum Asdonck, veiligheidstrainingen aan vrouwen van verschillende leeftijden met als doel; wat te doen qua zelfverdediging in verschillende situaties? Naast dat Van Asdonck al sinds 1978 zijn eigen sportcentrum beheert, is hij ook al 42 jaar werkzaam in verschillende gevangenissen met het geven van dit soort zelfverdedigingstrainingen.

Hoe is uw eigen sportcentrum ‘Van Asdonck’ onstaan?

‘Ik kwam uit de vechtsport, judo, jiujitsu en karate. In 1975/1976 werd kickboksen in Nederland meer bekend. Dat is een sport waar je elkaar echt mag raken en dat vond ik spannend. Toen ben ik gaan kickboksen in Amsterdam, onder leiding van Johan Vos. In die tijd stond ik ook aan de deur als portier. Andere collega’s gaf ik kickboks lessen als de discotheek dicht was en er kwamen steeds meer mensen die geïnteresseerd waren. Deze discotheek in Breukelen werd opgegeven moment te klein voor de hoeveelheid mensen die naar de lessen kwamen. Vanaf dat moment zijn we gymnastieklokalen gaan huren. Meer mensen raakten geïnteresseerd en uiteindelijk is dat uitgegroeid naar een eigen ruimte.’

U bent 42 jaar werkzaam geweest in verschillende gevangenissen, wat voor werk deed u daar precies?

‘Ik begon in 1980 als sportinstructeur voor gedetineerde. Mijn belangrijkste taak was sport als middel te gebruiken om bepaalde gedragingen te verklaren. Ik kreeg een lijstje met verschillende namen en tijdens de sportles moest ik een gedragsanalyse maken. Sport en emotie is namelijk aan elkaar verbonden. In de middag hadden we een vergadering met verschillende mensen zoals een arts, de psycholoog en een maatschappelijk werker. Iedereen had ook zo’n analyse gemaakt en zo werd er gekeken met wat voor persoon we te maken hadden.’

Hebben uw ervaringen door de jaren heen bijgedragen aan uw ontwikkeling?

‘Mijn sportcentrum is eigenlijk een hobby, mijn eigenlijke baan is bij justitie. Ik werk sinds 1980 bij justitie als docent fysiek en mentale weerbaarheid en ik heb 25 jaar IBT teams getraind in verschillende gevangenissen, waarvan onder andere vrouwengevangenissen, jeugdopvangen en de Bijlmerbajes. Ik ben door de jaren heen in aanraking gekomen met verschillende doelgroepen. Ten eerste moet je het natuurlijk leuk vinden om met verschillende doelgroepen te werken en wat je daarna leert leer je niet uit een boekje. Je krijgt mensenkennis door het te ervaren. Heel vaak op je bek gaan, en daarna er van leren. Hoe ouder je bent, hoe meer levenservaring je hebt. Je kan situaties en mensen anders inschatten als je ouder bent. Deze ontwikkeling kan ik nu toepassen tijdens mijn trainingen. De agressie op straat wijzigt ook, dus daar moet ik mijn trainingen ook op aanpassen.’

Vorige week gaf u veiligheidstrainingen aan vrouwen op Internationale Vrouwendag, hoe is dit initiatief ontstaan?

‘Ik werd gebeld door RTV Stichtse Vecht met de vraag of ik mee wilde werken aan dit idee. Ik wil altijd wel meedoen aan dit soort dingen. Ik geef verschillende trainingen aan meerdere doelgroepen. Veel in het onderwijs, een op een lessen, vrouwen binnen justitie, bedrijven en ook mensen binnen de sportschool. De vrouwen die meededen aan deze training kwamen vanuit onze sportschool. Er waren vrouwen aanwezig van verschillende leeftijden, tussen de 15 en 45 jaar. Dat is natuurlijk ook onze maatschappij. Een jonger persoon zit mentaal anders in elkaar dan een ouder persoon, die moet je dan ook op verschillende manier benaderen tijdens zo’n training.‘

Wat is het effect op de vrouwen die een veiligheidstraining volgen?

‘De insteek van de training is zelfverzekerdheid ontwikkelen. Soms krijg ik de vraag van ouders; ‘’Mijn dochter gaat reizen in haar tussenjaar, kan je haar in een paar weken daar op voorbereiden?’’ Om eerlijk te zijn is dat natuurlijk een te korte tijd om iemand alles te leren, maar ik kan haar in die tijd dan wel het gevoel van zelfvertrouwen geven. Het ligt er vooral aan hoe iemand als individu in elkaar zit. Je hebt drie blauwdrukken van nature. Je vlucht, bevriest of je vecht. Dit is genetisch bepaald en je kan dit niet aanpassen, maar je kan er wel mee om leren gaan. Eerst kijk ik naar wat voor type iemand is, dan ga ik daar op inzetten.’

Wat zou u meegeven aan vrouwen/mensen die zich in onveilige situaties bevinden?

‘Voor iedereen is er een andere grens voor wanneer zij ongemak voelen, ervaar wanneer voor jou het gevoel van ongemak is. Probeer proactief in te zetten. Het is lastig om een advies te geven over wat mensen zouden kunnen doen in onveilige situaties. Als dat er wel zou zijn, had niemand meer het gevoel van onveiligheid. Net zoals de vraag; hoe moet ik afvallen? Er zijn meerdere manieren om dat te bereiken. De weg is voor iedereen anders. Kijk naar wat voor jou past qua omgeving, trainingsklimaat en de docent. Dat is heel belangrijk.’